اثر ضد قارچی روغن فرار اکالیپتوس گونه سیتریودورا علیه بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی

پژمردگی فوزاریومی یکی از مهمترین بیماریهای گوجه¬فرنگی است، که سالانه خسارت زیادی به این محصول وارد می¬کند. از طرفی کاربرد سموم شیمیایی بدلیل تاثیرات سوء بر سلامتی انسان و محیط زیست در برنامه¬های جدید مدیریت بیماری گیاهی، کمتر مورد استقبال قرار گرفته است. استفاده از روش¬های جایگزین مناسب، همانند تولیدات طبیعی بخصوص اسانسهای گیاهی به ¬دلیل داشتن خواص دارویی، ضدقارچی، ضدباکتریایی و آنتی-اکسیدانی متابولیت¬های ثانویه در مدیریت عوامل بیماریزا رو به پیشرفت است. این تحقیق به منظور بررسی اثر ضد قارچی روغن فرار برگ اکالیپتوس گونه سیتریودورا (جوان و بالغ) و ماده اصلی آن در مقایسه با قارچ¬کش منکوزب، در قالب طرح کاملا تصادفی انجام پذیرفت. ابتدا روغن فرار برگ اکالیپتوس از طریق تقطیر¬ آبی بوسیله دستگاه کلونجر استخراج، سپس تاثیر آن از طریق تهیه محیط کشت مسموم بررسی شد. در شرایط کنترل شده در دو مرحله، اندازه¬گیری رشد طولی پاتوژن و وزن توده قارچی (تر و خشک) در مقایسه با قارچ¬کش منکوزب انجام گردید. در این میان کمترین غلظت قارچ¬کشی در خصوص ماده موثر اصلی (سیترونلال) روغن فرار برگ جوان و منکوزب بترتیب 2500، 4000 و 3000 پی¬پی¬ام گزارش گردید. به عبارتی، روغن فرار برگ جوان در مقایسه با قارچ¬کش منکوزب بهتر عمل نموده و قدرت مهارکنندگی قویتری از خود نشان داد. در شرایط گلخانه¬ای از رقم حساس به بیماری پژمردگی فوزاریومی (لیندا) استفاده شد. بر اساس نتایج حاصله، بیشترین رشد پارامترهای مختلف گیاه از تیمار سیترونلال گزارش گردید. یافته¬های حاصل از این تحقیق نشان می-دهد که روغن فرار برگ اکالیپتوس می¬تواند به عنوان قارچ¬کش طبیعی جهت کنترل پاتوژن¬های بیماریزای قارچی در برنامه¬های آینده مدیریت بیماری¬های گیاهی مورد استفاده قرار گیرد.